GEMAAL DE CRUQUIUS keesvanderveer DSC1222 1024x640

Doorstomen

restauratie Gemaal De Cruquius, fase 2
Aangevraagd door
Vereniging Hendrick de Keyser
Bijdrage
€ 25.000,00
Werkterrein
erfgoed & monumentenzorg

Na maanden van zorgvuldige restauratie is het moment aangebroken: Gemaal De Cruquius is weer als nieuw! Dit historische stoomgemaal, opgericht halverwege de 19e eeuw, hielp ooit om de Haarlemmermeerpolder droog te leggen. En tot op de dag van vandaag staat De Cruquius bekend als de grootste stoommachine ter wereld.

Dit gemaal, vernoemd naar de landmeter Nicolaus Samuelis Cruquius, speelt een heldenrol in de geschiedenis van het Nederlandse waterbeheer. Nadat een felle strijd tussen windmolenaars en stoomliefhebbers was opgelost, koos koning Willem I voor stoomkracht, waarmee de industriële revolutie in Nederland echt van start ging. Samen met de gemalen Leeghwater en Lynden zorgde Cruquius voor droge voeten in de Haarlemmermeerpolder.

Cruquius gemaal vroeger uit het weekblad de Ingenieur 2 Juni 1933
Gemaal De Cruquius in het weekblad de Ingenieur van 2 Juni 1933

Van gemaal naar museum

Ondanks dat de Cruquius in 1932 zijn pompende werk staakte, werd het gered van de sloop en omgetoverd tot een museum. Hier kan je nu alles ontdekken over de langdurige strijd tegen het water en de wondere wereld van 19e-eeuwse stoomtechniek. Het gemaal zelf, een staaltje neogotische architectuur geïnspireerd door Engelse bouwkunst, staat er weer bij alsof het elk moment de strijd met de elementen kan aangaan.

Restauratie

Na maanden van zorgvuldige restauratie is het moment aangebroken: Gemaal De Cruquius is weer als nieuw! Van de pompcilinders tot de steunkolommen onder de stortvloer, alles is grondig aangepakt. De pompen, die dreigden vast te roesten, zullen binnenkort weer operationeel zijn als de voetkleppen zijn teruggeplaatst. Deze renovatie verzekert dat De Cruquius nog vele jaren zijn verhaal kan blijven vertellen.

Cruquius gemaal binnen

Ook in 2022 heeft het Cultuurfonds € 25.000 geïnvesteerd in de restauratie van Gemaal De Cruquius. In totaal heeft het Cultuurfonds dus € 50.000 bijgedragen aan de grootschalige restauratie.

Waarom steunt het Cultuurfonds de restauratie van gemaal De Cruquius?

  • De Cruquius is nog altijd de grootste stoommachine ter wereld en een waardevol monument dat moet blijven bestaan. Het vertegenwoordigt een belangrijk hoofdstuk in de Nederlandse geschiedenis van waterbeheersing en technologische vooruitgang.
  • Het gemaal vertelt een uniek Nederlands verhaal over innovatie in de strijd tegen het water, wat belangrijk is voor ons nationaal erfgoed.
  • Het gemaal huisvest nu het Cruquius Museum. In dit museum leren bezoekers over de historie en techniek van drooglegging, wat bijdraagt aan de educatie en inspiratie van toekomstige generaties.

Wil je helpen erfgoed levend te houden?

Ontdek hoe je kunt bijdragen!